sobota, 31 października 2009

Halloween


-Daj cukierka
 Umorusany chłopczyk w masce
 Ciągnie mnie za rękaw
-Daj
 Za duszę
 Babci

 Babcia w kostiumie biedronki
 Przechadza się po parapecie

 Głodne oczy chłopca
 Jak dwa obole
 Błąkające się po pokoju

piątek, 30 października 2009

Blog


Literatura szybkiej obsługi
Kanapka zwierzeń
Wersyfikacyjne dodatki
Czasami niespodzianka
W chińskim ciasteczku szczęścia
Na deser
Surowy osąd na ostro
zapijany Eliotem
Okienko na świat
Czynne całodobowo

środa, 28 października 2009

Pamięć skóry


Można czytać i tak
Błądząc palcami między wzgórzami liter
Jakby zdobywając alfabet Braile'a
A przecież wzrok sokoli
Tylko ta czułość rąk
Obejmujących słowa
Jak filiżankę Rosenthala
By móc uwierzyć trzeba dotknąć
Pamięć skóry koncentrycznie śmiała
Jak kamień podróżujący w głąb jeziora

wtorek, 27 października 2009

"Sefer"


Tym razem będzie o powieści Ewy Lipskiej. Do przeczytania zachęciły mnie, przekornie, mało pochlebne recenzje tej książki oraz spokój poetki podczas dyskusji, który jednoznacznie wskazywał na świadomość napisania wartościowej książki. Nie wiem na ile takie odczucie sprawdza się w przypadku wypuszczonych spod własnego pióra zdań, bo z pewnością daleko mu do obiektywizmu, ale zwykle jesteśmy w stanie przecież na siebie spojrzeć krytycznie.
Szczerze to zamieszanie wokół Sefera przypomina mi premierę filmu Źródło Aronofskiego i zalew niepochlebnych recenzji bez wgłebienia się w istotę obrazu, który w rzeczywistości jest genialny.
Raczej nie piszę o książkach, bo jestem zdania, że książki trzeba czytać przede wszystkim, ale tej akurat należy poświęcić chwilę, a może nawet więcej.
Sefer mnie urzekł. Biorąc pod uwagę, że autorka jest poetką i to w dodatku niezłą poetką, nie spodziewałam się w żadnym wypadku klasycznej fabuły, która bądź co bądź powinna gdzieś czytelnika doprowadzić. Tutaj wszystko jest fragmentaryczne, porwane, niekompletne. Tak jak czysty proces myślowy każdego człowieka, którego rejestracją jest właśnie ta powieść. Nikt z nas nie ma w głowie poukładanych szufladek, często myśli się przenikają, gonią, przepychają i Lipska próbuje za tym chaosem nadążyć i jeszcze go zapisać. Z bardzo dobrym skutkiem, jak sądzę. Widzę w tej powieści Joyce'owski strumień świadomości oraz schulzowską kompozycję szkatułkową, gdzie jedno skojarzenie pociąga za sobą kolejne, co w konsekwencji tworzy ciąg zdarzeń, walcujących w czasie i odkrywających istotę bohatera.
A główny bohater - Sefer - nie ma twarzy. Czyli jest każdym - mną, Tobą, kawałkiem jego. Na okładce powabny melonik osadza się na barczystych ramionach. W postać wpisane są: fajka, kieliszek, ptak i klucz. Te dwa pierwsze elementy to przyjemność i uspokojenie; ptak - coś co uskrzydla...Sefera uskrzydlają słowa, to na pewno, poza tym ludzie, którzy są jego papierkiem lakmusowym i dzięki którym możemy go poznać. Jest też klucz, do szyfru, który każdy musi znaleźć sam. I jest pewność, że takowy szyfr istnieje, co podkreśla jedna z uczestniczek rozmowy. Sefer to przecież też księga, którą każdy z nas jest. I być może właśnie dlatego cztery najważniejsze elementy zostały wyryte na torsie postaci, niczym dekalog na kamiennych tablicach.
Oczywiście jest też tło - Wiedeń i Kraków zdegradowany z magicznego do zwykłego miasta, poprzez uwypuklenie krzywych chodników czy przecenionych zajączków na wystawie Rosenthala, zamiast chociażby ekskluzywnej zastawy.  I dobrze, bo każde miasto ma swoją ciemną stronę. Zapewne porównanie do Ulicy Krokodyli, jest tutaj nadużyciem, ale wędrówka bohatera od razu nasunęła mi to skojarzenie. Ale już sama podróż w głąb miasta i samego siebie - istnie schulzowska.
Dla mnie Sefer, to powieść frazowana, której siłą jest poezja, a ramą proza. Kompromis, którego poszukiwał Miłosz, tutaj się odnalazł i rozgościł. I tylko w takiej formie genialne sformułowania jak: Trudno w miejscu gdzie nie ma słów, stworzyć zdanie; czy rozmowa na poczcie: - Nie nudzi pani ta praca - zapytał listonosz, - Nie, dlaczego? Codziennie przecież inna data - mają rację bytu. Na pewno nie da się wobec tej pozycji przejść obojętnie, we mnie nadal ona dojrzewa, jak każde poetyckie spojrzenie Ewy Lipskiej na to co już znane, a przecież wciąż nie dopowiedziane.

niedziela, 25 października 2009

Inna Dziewczyna Bez Zapałek (część szósta)


No to miała towarzysza. Teraz musiała się przyzwyczaić do nocnego drapania w drzwi i zamykania się w sypialni na czas snu. Tej pierwszej nocy, kiedy kot wślizgnął się do jej życia, zapomniała o dokładnym zaciśnięciu klamki i zanim się nie obejrzała, jej stopy otuliło coś miękkiego i ciepłego. Nie lubiła bliskości, na którą nie była wcześniej przygotowana i poczuła się obco we własnym łóżku. Zaniosła więc delikatnie usypiające zwierzątko na prowizoryczne posłanie w przedpokoju i wróciła, tym razem pamiętając o drzwiach. Długo nie mogła zanurzyć się w sen, noc kołysała się jak rozhuśtany dzwon, co chwilę szarpiąc ją za powieki. Wracał do niej nieustannie jeden obrazek z dzieciństwa, kiedy będąc wspólnie z rodzicami na działce ciotki, wybrała się na samotny spacer topniejącymi, pierwszymi oddechami wiosny, alejkami. Zaciągała się łagodnym już powietrzem, które pachniało świeżością. Do dzisiaj nie umie tego wytłumaczyć, ale tak pachnie tylko zapowiedź marca. I tak włócząc się bez celu, zobaczyła samotną altankę w opuszczonym ogródku. Sądząc po bujnej roślinności, która sięgała jej dziecięcych ramion, dawno nikt tutaj nie zaglądał. Podeszła do drewnianego domku i rękawiczką przetarła brudną szybę. W środku nie było nic szczególnego, jakieś narzędzia, bujany fotel, dziurawy słomkowy kapelusz. Ale kiedy tak błądziła wzrokiem po zaciemnionym pomieszczeniu, ujrzała coś dziwnego. Nad krzywą półką  z zakurzonymi słoikami siedziały biedronki, cale mnóstwo biedronek. Odeszła od szyby i spojrzała raz jeszcze, ale one nadal tam były. Nic jej się nie wydawało. Trzeba je wypuścić - szybko podjęła decyzję. Zaczęła zatem szarpać za klamkę, ale drzwi były dobrze zamknięte. Obeszła dokładnie cały domek, aby sprawdzić czy gdzieś nie ma wyjścia, poluzowanej deski, lub najlepiej - dziury...Znalazła - otwór był zasłonięty taczką wysypaną ziemią. Skuliła się jak najmocniej i przechodząc pod nią na kolanach, znalazła się w środku. Wnętrze nie zachęcało do pozostania na dłużej, było tam wilgotno i pachniało stęchlizną, tym bardziej poczuła, że musi uwolnić owady jak najszybciej. Otworzyła więc okno i zaczęła przeganiać rozbudzone biedronki. Część faktycznie uciekła natychmiast, a pozostałe za nic nie chciały oderwać się od ściany, może po prostu po tak długim zimowaniu stały się jej częścią. W każdym razie opuszczała altankę z poczuciem dobrze spełnionego obowiązku. Dzięki niej biedronki nie przegapiły tamtej wiosny, kto wie może nawet były jej za to wdzięczne.
A teraz ten kot...Otrzymała jakąś misję ratowania zbłądzonych stworzeń, chociaż wcale tego nie chciała. Cały czas ma wrażenie, że ktoś jej płata figle, stawiając na drodze istoty, będące lustrem, w którym przeglądając się widzi siebie najprawdziwszą z możliwych. Uśmiechnęła się na myśl, że historia z biedronkami mogłaby z powodzeniem stać się częścią filmu "Sztuczki", bo też wpisuje się w przypominanie świata, którego już nie ma. Tak samo jak trzymanie zaciśniętych kciuków w strugach deszczu, uwalnianie biedronek jest przecież niemodne...

piątek, 23 października 2009

Drugi człowiek


Aniołów nie ma
Jest drugi człowiek
Z drogą jak wstążką rzuconą pod wiatr

czwartek, 22 października 2009

Ona II



Nie byłaby dobrym szpiegiem
Jej nieobecność zawsze pełna śladów
Tak się nie znika tylko odchodzi
Powoli w skupieniu
Dbając o szczegóły
Jeszcze tylko rozsypać zapach na fotelu
Zapomnieć swetra
I odłożyć kubek w nie swoje miejsce
Fioletowy szal
Jak dmuchawiec na wietrze

poniedziałek, 19 października 2009

Afryka

(fot. National Geographic)

- W tobie płynie afrykańska krew- powiedziała mi kiedyś Magda.
- A to czemu? -zapytałam.
- Bo ty zawsze masz czas...
***
To prawda. Mam w sobie Afrykę. Ona we mnie pulsuje i dojrzewa. Mam w sobie smaganą zdyszanym wiatrem sawannę, głodne hieny przemierzające mile z instynktem na czubku języka, dzieci czepiające się turystów jak matek, których dawno nie widziały; chłodną noc i oparzone południe pozostawiające czerwone opatrunki na skórze...Mam brak wody i radość odnalezionego źródła. Mam wreszcie siebie, bo tam ja jestem najważniejsza.
***
W świecie fascynuje mnie wszystko, co pierwsze. Chłonę ludzi, którzy nie znają swojego odbicia i na zdjęciu pierwszy raz widzą siebie, i nie mogą uwierzyć, i nie wierzą. Tych, co z puszki po Coca-Coli robią naszyjnik, bo do czego innego mogłaby służyć? Ludzi, którym potrzebna jest jedynie świadomość dnia i nocy, bo czas jest zawsze, dla każdego, na wszystko. I jeśli tylko oprócz tej wiedzy mają śniadanie na jutro, są szczęśliwi i mówią o tym otwarcie. Chciałabym chociaż raz zanurzyć się w tej rzeczywistości i zobaczyć jak bardzo się różnimy i jak mocno można zapomnieć siebie, mimo rozpoznania w każdym napotkanym lustrze świata.
***
Dzisiaj zorientowałam się, iż posiadam też pierwiastek islandzki, bo wierzę w elfy i ta wiara mnie upoważnia do małej, prywatnej przynależności do kultury islandzkiej. A wierzę, nawet jak elfy same w siebie nie wierzą i pomimo ich niewiary we mnie.

piątek, 16 października 2009

Pan Zet


Był znajomym mojego Dziadka, mieli obok siebie działki. Takie luźnie koleżeństwo, ograniczające się do rad na temat mszyc, szczepienia drzewek, podcinania gałęzi. Czasami obdarowywali siebie zbiorami, które obrodziły za bardzo i jakoś trzeba było temu zaradzić. Ja pamiętam go jako zaniedbanego, mocno opalonego, starszego pana, który często popijał owocowe wino pod  którymś z rozłożystych drzew. Kiedyś wydawało mi się, że tak wygląda człowiek szczęśliwy, dziś wiem, że tak wyglądał człowiek samotny. Lubiłam go, zwykle moje odwiedziny u Dziadka kończyły się także drobnym prezentem od niego, w postaci papierowej torebki pełnej wiśni, czy kilku gruszek. Ale to było dawno, potem człowiek nagle zniknął. Jego i tak mało wypielęgnowaną działkę, porosły chwasty i wszystko powoli zaczęło obumierać. Do mnie doszła wiadomość, że Pan Zet nie żyje, ale nikt nie wiedział tego na pewno, bo nikt nie znał jego prawdziwego nazwiska. Posługiwano się pseudonimem, który człowiek przywiózł ze sobą chyba jeszcze z  wojska, jako jedyną pamiątkę i cały dobytek.
I właśnie wczoraj zobaczyłam go na ulicy. W niczym nie przypominał tego wyprostowanego, krzepkiego człowieka, jakim go zapamiętałam. Zgarbiony, stawiał kroczek za kroczkiem jakby bawił się w dziecinną zabawę i odmierzał stopami odległość, jaką pokonuje. Przed sobą pchał wózek, który jednocześnie służył mu za oparcie. Tym razem ubrany był schludnie, nawet porządnie, ale sądzę, iż zamieniłby ten wygląd na chwilę beztroski pod ukochanym drzewem. To spotkanie mnie ucieszyło, bo nic bardziej nie zaskakuje niż śmierć, która jest tylko plotką. Jednocześnie jednak uświadomiłam sobie, że pokolenie moich Dziadków odchodzi na dobre; ludzie słabną, bledną, aż w końcu znikają zupełnie. Za chwilę jedynie zasłyszane wspomnienie wojny, zapach naftaliny, czy smuga "Warsa" po goleniu w autobusie przypomni, że jednak byli i to spojrzenie wstecz zaboli tak samo, jak zapewne Pana Zet świadomość, że już nigdy nie przejdzie się alejką pośród wiosenniejącego bzu.

Parasol


Trzymała się go z całych sił
Ale most wypuścił ją z objęć jak motyla
Który za długo gościł w dłoniach
Była już tylko ostatnią zbędną kroplą -
Zwiastunem słońca
Po burzy która już tylko wspomnieniem
Niebieski parasol
Jak żagiel na chmurnym morzu

środa, 14 października 2009

Podróż Za - Kochanie


Kiedy otworzył ramiona
Poczuła się jak płomień świecy zdmuchnięty przez wichurę
Była lżejsza od smugi brunatniejącego światła
Lżejsza od siebie szczęśliwej po raz pierwszy
Gdy dziecięcy latawiec na palcach posłusznie wspiął się na szczyt
Źrenic
"Chcę oliwną być gałązką podnieś mnie i leć" -
Śpiewał w radiu Zembaty
Nawet nie zauważyła jak zniknęli za horyzontem

poniedziałek, 12 października 2009

Inna Dziewczyna Bez Zapałek (część piąta)


Znalazła go przypadkiem w kieszeni płaszcza. Kiedy po raz pierwszy ubrała go po letnim leżakowaniu w ogóle nie zwróciła uwagi na drobny przedmiot, a może nie wkładała rąk do kieszeni... Już nie pamięta. Na pewno się śpieszyła, jak zawsze rano i z uwagi na coraz dotkliwszy chłód ubrała się cieplej. Po pracy, już na spokojniej, zaczęła szukać ostatniego wyciągu z bankomatu i błądząc palcami po miękkiej podszewce kieszeni, pomiędzy biletami a zmiętymi chusteczkami, znalazła różowy koralik. Uśmiechnęła się do siebie, bo od razu przypomniała jej się "Karolcia" i magiczna moc spełniania życzeń. Ona nie miała ich zbyt wiele i na pewno by zdążyła zanim plastikowa kulka straci kolor i swoją moc. Nie miała pojęcia skąd to się mogło wziąć w jej kieszeni. Praktycznie nie nosiła biżuterii, czasami tylko delikatne naszyjniki lub bransoletki, ale kompletnie nie przypomina sobie żadnej z różowym dodatkiem. Nie był to jej kolor. Może kiedyś znalazła i odruchowo schowała? Ale to też wydało jej się mało prawdopodobne - nie podnosiła pieniędzy, a schyliłaby się po kawałek plastiku? Nie zastanawiając się dłużej schowała koralik z powrotem do kieszeni i wyszła. Jak widać kulka nie miała magicznych właściwości, bo dwa bankomaty po drodze były nieczynne i musiała odstać swoje w kolejce do banku, a gdy przyszła do domu zastała ociekający wodą sufit. Sąsiad uśmiechnął się przepraszająco, powiedział, że zapłaci za malowanie i tyle go widziała. Zmęczona opadła na fotel. Nagle usłyszała lekkie drapanie za oknem. Pomyślała, że gołębie znów buszują na jej parapecie, dlatego nie podnosiła się, zwłaszcza, że na powieki zaczął opadać sen. Niestety drapanie nie ustawało i na dodatek zaczęło mu towarzyszyć mruczenie. Podeszła więc do okna, a na parapecie ostatkiem sił wisiał kot, właściwie koci dzieciak...coś go musiało wystraszyć, albo pogonić i uciekł przed siebie nie bacząc na to, że jakoś będzie musiał wrócić. W sumie uciekać jest znacznie łatwiej, niż wracać  - pomyślała. Nie miała zwierząt. Po pierwsze dlatego, że często wyjeżdżała i nie chciała ich skazywać na samotność, a po drugie lubiła zadbane mieszkanie, bez ingerencji kogoś obcego, nawet gdyby to miał być żółw. Ale kot sam ją znalazł. Może instynktownie wybrał kogoś komu najmniej zdezorganizuje świat i kto też właściwie się zgubił. Zabrała więc zziębniętego i wystraszonego malucha zza okna, przykryła kocem i ułożyła na tym samym fotelu, na którym jeszcze przed chwilą była sama, bez najmniejszej myśli o zmianie. Miejsce jeszcze letnie od jej zmęczonego ciała teraz zajmował nowy towarzysz. Wróciła się do przedpokoju, aby sprawdzić, czy koralik nadal jest w jej kieszeni. Był, ale jakby trochę bledszy...

niedziela, 11 października 2009

Mneme


"Nie będę twoją muzą" - powiedziała i odeszła
Nawet nie wyciągnęła skrzydeł
Patrzyłam jak znika za furtką zmierzchu
W granatowym płaszczu i z niewielką torbą
Już po chwili rozpuściła się w gęstej zawiesinie ulicy
Nikt by się nawet nie domyślił
Nikt się nie obejrzał
Zabrała swoją pamięć
Jak wiązankę konwalii
A przecież od początku mogłam jedynie nieudolnie naśladować
Zszywać skrawki chwil w patchworkową opowieść
Która już nie Jej a nigdy moja
Bezpańsko radosna
W Domu Spokojnego Obumierania

sobota, 10 października 2009

Agnieszka*


W ludziach fascynują mnie przede wszystkim dwie rzeczy: niedojrzałość i tajemnica. Agnieszka Osiecka była kwintesencją obydwu.
Jeśli miałabym wybrać osobę, która mnie ukształtowała i która dała mi jeden z ważniejszych kluczy do świata, to byłaby to Agnieszka.
Znamy się tyle lat, więc możemy sobie mówić po imieniu.
Pisząc w "Rozmowach w tańcu" o jednej ze swoich ciotek, autorka wspomniała, iż tacy ludzie "pojawiają się tak rzadko jak kometa", śmiem twierdzić, że tacy jak Agnieszka pojawiają się rzadziej, a kto wie może nawet nigdy więcej kogoś na taką miarę nie uświadczymy.
Oczywiście można tutaj zarzucać alkohol, nie-rodzinność czy rozwijanie się "przez zdradę", ale każdemu można coś wypomnieć, a poza tym jestem wrogiem przekładania życia innych na swoje, a już na pewno poetów na takowe przełożyć się nie da. Dlatego też nie o tym chciałabym napisać w swoim wspomnieniu, bo tak naprawdę najważniejszą jest wrażliwość, ta wrażliwość, która pozwala na skondensowanie chwili, zdarzenia czy nawet świata w jednym wersie lub piosence. No ale to przywilej poetów, że potrafią obrócić rzeczywistość podszewką do góry i pokazać nam to, czego dotąd nie widzieliśmy. Dlatego biedronka opisywana tyle razy, na tysiące sposobów, zachwyca po raz kolejny świeżością spojrzenia.Tutaj jednak jest jeszcze coś - Osiecka była jedyną, która wyrosła z tradycji międzywojnia i przy niej wiernie trwała, przeplatając ją ze współczesnością. Dzisiaj tak się już nie pisze i mając na myśli autorkę "Białej bluzki" jest to stan faktyczny. Ponadto taniec też wyniesiony od Skamandrytów przetaczał się przez te mniej i bardziej poważne piosenki. Taniec na lodzie, taniec kilka cm nad ziemią, ale zawsze elegancki, zgodny z etykietą i zapisany w karnecie. Myśląc o Agnieszce zawsze widzę dystyngowaną damę z figlarnym błyskiem w oku i butelką wina, damę wrzuconą we współczesność, w której za nic nie umiała się odnaleźć. Błądziły, uciekały też Jej bohaterki, zawsze dziewczyny, bo one przecież nigdy nie dojrzewały, te które potrafiły żyć tylko w ogniu, a że chwila choć piękna trwać nie chce, to trzeba było zabierać walizki i ruszać w kolejną podróż do Łodzi, Kutna, innego mężczyzny, którego obowiązkiem jest podarować wybrance "przedostatnie niebo" i "małą złotą furtkę". Bajka stworzona na potrzeby każdego z nas i samej poetki także.
Lubię Innych Ludzi. Ona była Inna.

To jeden z moich ulubionych wierszy:

Sowa patrzy,
ptaszek się boi sowy.
Mysz się jej boi
i cała ogromna noc...
też...
Też trochę boi się sowy.
A kogo boi się sowa?
Biała osoba z piór,
mieszkanka lotniska w Miami?
Ba! Sowa boi się lustra.
Ona jeszcze go nie zna,
ale przeczuwa je.
Sowa przeczuwa lustro.

                     /Sowa patrzy/
 ...i ja się boję lustra.
_________________
* 9.10 minęła 73. rocznica urodzin Agnieszki Osieckiej.

czwartek, 8 października 2009

Pamięć Herty Muller

Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury przyznano dzisiaj Hercie Muller.

"Myślę, że Komitet Noblowski, podkreślając bezpośredniość jej prozy, miał na myśli niezwykłą precyzję w operowaniu szczegółem. Poprzez detal Herta Müller stara się maksymalnie zbliżyć do rzeczywistości. Z poszarpanych, porwanych szczegółów układa świat - taki, jakim go postrzegamy. Zachwyca mnie, jak używa języka. Z jednej strony jest on przepiękny, niezwykle obrazowy, z drugiej - potrafi głęboko zranić. Dotyka do żywego, nie służy opisowi, dosłownie wywołuje emocje. Ale w jej pisarstwie zawarta jest także zimna, klarowna analiza."

/Katarzyna Leszczyńska/
***
Kiedy Paul pyta mnie o mojego pierwszego męża mówię:
- Wszystko zapomniałam, nic nie pamiętam.
Myślę, że mam więcej tajemnic przed Paulem niż on przede mną. Lilli powiedziała mi kiedyś, że tajemnice nie znikają, gdy się je opowie; to, co można opowiedzieć, stanowi tylko powłokę nie sedno. Może jedynie przy niej, jeżeli niczego nie przemilczam, jestem blisko sedna.

/Dziś wolałabym siebie nie spotkać/ 

Lubię takie pisanie - trudne i dosadne, nie oszczędzające ani czytelnika, ani samego siebie.
Zawsze też rozczula mnie tytuł "Sercątko".

Inna Dziewczyna Bez Zapałek (część czwarta)


Ją także dopadła jesień i bynajmniej nie było to przyjemnie spotkanie. Być może to wszystko z umiłowania ciepła, które powodowało, że marzła nawet w chłodniejsze dni lata i starała się zawsze mieć przy sobie sweter, tak na wszelki wypadek. Sweter czarny z kapturem, przywieziony z którejś podróży. Był pamiątką i jednocześnie odnosiła wrażenie, że nie przepuszcza zimnego powietrza, czuła się w nim jak w kokonie uwitym na miarę, prawie tak samo jak w dzieciństwie, kiedy wtulała się w Borka. Jesień pozostawiała w niej dziwne uczucie, podobne do tego jak raz w życiu wypaliła jednego, jedynego papierosa. Zachłyśnięcie i długa niemożność złapania pełnego oddechu. Tylko tamto po kilku minutach przeszło, a to potrwa przynajmniej do wiosny. Jako antidotum wciąż miała Barcelonę, która jeszcze krążyła w żyłach, jak dobry, mocny alkohol. Uspokajała i zajmowała pamięć, bo ta czasami płatała figle i ni stąd ni zowąd wypuszczała z siebie obrazy sprzed kilku lat, o których ona tak bardzo chciała zapomnieć. Dlatego też starała się teraz wypełniać coraz krótszy czas, dzień się zawężał i dzięki temu był łatwiejszy do zniesienia. Wystawy, jakieś kino, w ostateczności film w TV. Raz nawet dała się namówić na spotkanie w większym gronie z ludźmi z pracy. Nie miała najlepszego nastroju, ale miała za to potrzebę utrzymywania poprawnych stosunków towarzyskich wyniesioną z domu, a wiedziała, że ta nieobecność może komuś sprawić przykrość, więc poszła. Już od dawna nikt nie trafił igłą w jej serce, więc nie szukała nowych znajomości, a jak takie się zdarzały to starała się utrzymać temperaturę uprzejmego chłodu, który zapewniał jej dostateczną ilość przestrzeni i względne bezpieczeństwo.
Dzisiaj było wyjątkowo ciepło, mogła zatem oszukiwać sama siebie, że jesień nie nadeszła, że jeszcze jest daleko. Otworzyła okno na całą szerokość i udawała, że zapomina dym z palonych liści, który zaplątał się w ciepłą strużkę powietrza.

niedziela, 4 października 2009

"Mamy poetę"


Literacka Nagroda Nike 2009

Eugeniusz Tkaczyszyn - Dycki

opowiem ci o śmierci w moim niedoskonałym
języku znanym z niedoskonałości
ale zanim opowiem ci o śmierci jak to
już robiłem dla wielu przed tobą
musisz mnie nazwać stosownie i zapamiętać
moje imię po dzień w którym zacznie się
ściemniać nad wszystkim czego się dotknąłeś
i wyzbyłeś raz na zawsze
wtedy opowiem ci o śmierci
wtedy opowiem ci głównie o sobie
nie zaczynaj z nikim przyjaźni
kto nie umie dawać w sytuacji bez wyjścia
/Piosenka o sytuacji bez wyjścia/
Za te dwa ostatnie wersy należą się wszystkie nagrody świata.

Kseniya Simonova


Kiedy podniosła ziarno piasku na wysokość oczu
Dojrzała w nim korytarz
Przybliżyła rozwarte źrenice
I zobaczyła drogę wśród jarzębin
Wyrzeźbioną z najdelikatniejszą precyzją
Na końcu drogi wznosiło się wzgórze
Z narysowanym krzywą kreską domem
I posiwiałą twarzą w oknie
Staruszka czekała tylko na nią
Obróciła więc ziarno
I kobieta już była młoda
Biegła przez łąkę z narzeczonym
Trzymali się za ręce
A wiosna wtedy była piękna
Zdolna Mała
Nie zapomniała nawet o bzach
Nie wiedziała że ma taką moc
Potrząsała ziarnem
A drogi rozwidlały się
Krzyżowały
Przetaczały się wojny
Dzieci oddzielano od matek
A tuż po nich na otwartych ranach ofiar
Wyrastały ławki z zakochanymi znów po raz pierwszy
Przestraszyła się
Wypuściła ziarno z rąk
Chciała nawet je obciąć żeby nigdy więcej nie zanurzać ich w piasku
Ale piasek zamieszkał w niej
Dojrzewał
Kłębił się
Przesypywał przez smukłe dłonie
Została wybrana by przypominać
Wszystko przecież z prochu powstało
I tam też wróci

Urodziny


Puste talerze po gościach
Wspomnienie tortu którego nie było
Egzotyczne prezenty jak dobra wróżba na jutro
Na kalendarzu nadal zaznaczona przedwczorajsza data
W niebieskiej ramce jak obrazek Warhola
A jednak się udało
Oszukać
Z zaspanego kieliszka mruga do mnie świt

piątek, 2 października 2009

Zaraz (zasłyszane podczas oczekiwania na obiad w barze)

Zawsze tęskniłem do formy bardziej pojemnej...
                                         Czesław Miłosz

Uczestnikami rozmowy są kobieta i jej trzy-, czteroletni synek.

- Mamo, a ile to jest zaraz?
 - Zaraz to jest trochę dłużej niż już.
(chłopiec odczekał chwilę...)
 - Ale już minęło już, a pierogów dalej nie ma...